داریوش گل علیزاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در نشست خبری با اصحاب رسانه، با اشاره به بحرانهای محیط زیستی استان گفت: «بزرگترین مشکل اصفهان فرونشست زمین است و فرونشست شوخیبردار نیست. اثرات آن میتواند مشابه یک زلزله باشد و سالانه حدود ۱۵ سانتیمتر نشست زمین رخ میدهد. اگر به این موضوع توجه نشود، زیرساختها، ساختمانها و شبکههای آبی و فاضلاب در معرض خطر جدی قرار خواهند گرفت.»
وی ادامه داد: «وضعیت منابع آب نیز بحرانی است. پنجمین سال متوالی خشکسالی را پشت سر میگذاریم و سهم سفرههای زیرزمینی که از طریق چاههای جذبی تأمین میشد، حتی اگر آلوده بود، از دست رفته است. هرچند شبکه جمعآوری فاضلاب تکمیل شده و تصفیهخانهها فعال هستند، اما سیاست دولت و مجلس این بوده که تصفیهخانهها به واحدهای صنعتی واگذار شود تا آب را بفروشند. وقتی فاضلاب به یک کالای ارزشمند تبدیل میشود، صنایع دیگر آن را به زمین باز نمیگردانند و فشار بر سفرههای زیرزمینی بیشتر میشود.»
گل علیزاده در مورد تالاب گاوخونی اظهار داشت: «تالاب در وضعیت بحرانی قرار دارد و نبود آن ضایعهای بسیار بزرگ برای اصفهان خواهد بود. این تالاب خدمات اکوسیستمی حیاتی ارائه میدهد و به دلیل قرار گرفتن در پاییندست، شاخص خوبی برای ارزیابی عملکرد مدیریت منابع آب است. اگر تالاب وضع مناسبی نداشته باشد، یعنی مدیریت آب در سطوح بالاتر دچار مشکل است.»
وی افزود: «یکی از اقدامات موفق ما جلوگیری از برداشت غیرمجاز پتاس در فاصله ۳۰۰ متری تالاب بود که واحد در حال بهرهبرداری بود اما لغو شد اما اساسی ترین مشکل تالاب این است که هنوز حقآبه تالاب بهطور کامل تأمین نمیشود.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان درباره تغییر اقلیم و کمآبی گفت: «ما هنوز به مشکل کمآبی و تغییر اقلیم بهطور جدی توجه نکرده و آن را باور نکرده ایم، سازگاری با شرایط جدید به معنای عادت نیست بلکه این سازگاری به معنای کاهش آسیب و برنامهریزی دقیق برای منابع آب و خاک است ما باید بپذیریم با افزایش آتشسوزیها، طوفانهای گرد و خاک و خشکسالیهای مداوم مواجه هستیم.»
وی درباره معدن و توسعه منابع طبیعی توضیح داد: «طبق قانون، سازمان محیط زیست جزو سازمانهای استعلامی برای صدور مجوز معدن نیست، اما ما مخالف توسعه نیستیم؛ ما مقابل توسعه غیرپایدار و آلاینده ایستادهایم. منابع طبیعی و معادن گرانبها امانت نسلهای آینده هستند و قرار نیست همه آنها یکجا استفاده شوند.»
گل علیزاده وضعیت آلودگی هوا در اصفهان را بحرانی توصیف کرد: «آلودگی هوا یک چالش جهانی است، اما مدیریت منابع آلاینده میتواند آن را کنترل کند. انتشار تجمعی آلایندهها مشکلساز است. بیش از ۱۷ میلیون خودروی فرسوده و حدود ۸۰ درصد ناوگان حملونقل شهری فرسودهاند که حتی با سوخت مناسب نیز آلاینده دارند. علاوه بر این، حدود ۱۰ هزار واحد صنعتی در استان ظرفیت تهویه و سیستم کنترل آلایندگی کافی ندارند.»
وی افزود: «قوانین هوای پاک و تکالیف مرتبط با توسعه حملونقل عمومی هنوز به صورت یکپارچه اجرا نمیشوند. سرانه مصرف سوخت خودروها باید کاهش یابد و خودروهای درجا تا پنج برابر آلایندگی بیشتری ایجاد میکنند. خودروهای برقی اگر برق آنها از سوخت فسیلی تأمین شود، صرفاً آلایندگی را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل میکنند.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به انرژیهای تجدیدپذیر گفت: «اصفهان حدود ۵ هزار و ۳۰۰ مگاوات ظرفیت انرژی خورشیدی دارد، اما کمتر از ظرفیت واقعی استفاده شده است. تا زمانی که وابستگی ما به سوخت فسیلی ۹۵ درصد باقی بماند، کاهش قابل توجه آلایندگی رخ نخواهد داد.»
وی همچنین درباره منابع مالی و عوارض آلایندهها توضیح داد: «سالانه پنج میلیارد دلار گاز و سوخت از طریق فلرینگ و بخارات بنزین هدر میرود که روزانه حدود ۳۰۰ هزار لیتر بخار میشود. عوارض آلایندهها طبق ماده ۲۷ و مالیات بر ارزش افزوده جمعآوری میشود و باید برای رفع آلودگی و فضای سبز به شهرداریها برسد، اما تضاد منافع وجود دارد.»
گل علیزاده در پایان تأکید کرد: «حفاظت از محیط زیست نیازمند مدیران جسور، ورود نهادهای نظارتی و مشارکت جوامع محلی است. فقر و مهاجرت اقلیمی، از جمله ۸۰۰ هزار نفری که به سه استان شمالی مهاجرت کردهاند، از عوامل اصلی تخریب محیط زیست هستند و مردم مقصر نیستند بلکه تغییر اقلیم در ایران منجر به این امر شده است.
وی در ادامه از خبرنگاران خواست تعداد روزهای پاک هوا را معیار عملکرد سازمان محیط زیست قرار ندهند بلکه میزان کاهش آلایندهها و رفع مشکلات زیستمحیطی را شاخص واقعی موفقیت بدانند.
گل علیزاده در ادامه از مصادیق آلودگی هوا اصفهان یاد کرد و از اقدامات صورت گرفته در رفع آن گفت: «با اجرای پروژههایی مانند کاهش فلرینگ پالایشگاهها و تبدیل نیروگاه بخار منتظری به سیکل ترکیبی، مصرف آب نصف میشود، مازوت سوخته نمیشود و مصرف گاز نیز ۵۰ درصد کاهش مییابد. این اقدامات میتواند بخش زیادی از فشار زیستمحیطیم و آلایندگیها را کاهش دهد، اما بدون اقدامات جدی بیشتر بحرانهای محیط زیستی اصفهان تشدید خواهد شد.»